Status arbeidsmarktbeleid ZZP / freelance en flex
Wanneer invoering nieuwe wetgeving ZZP / freelance en flex?
oktober, 2022
Hervorming (ZZP / freelance en flex) arbeidsmarkt
Zoals algemeen bekend wordt er al enige tijd gewerkt aan plannen om de arbeidsmarkt te hervormen, vanwege het feit dat de huidige regulering van werk onvoldoende is toegesneden op toekomstige behoeften en omstandigheden. En dat fundamentele aanpassingen van wet – en regelgeving nodig zijn om op langere termijn economische en sociale vooruitgang te waarborgen. En meer specifiek dat er o.a. duidelijkheid komt m.b.t. zelfstandigen, werknemers met een contract voor (on)bepaalde tijd en werknemers op uitzendbasis tijdelijk werk i.v.m. van tevoren moeilijk te voorziene duur en omvang. Ter indicatie in 2021 werkte circa 28 % van de beroepsbevolking in een flexibele arbeidsrelatie, dan gaat het om 2,6 miljoen werknemers in Nederland. Daar waar dat in 2003 nog slechts om 14 % ging en een aantal van 1,1 miljoen werknemers. Meer dan verdubbeling dus in aantal in 18 jaar tijd.
De commissie Borstlap heeft in het verlengde van het voornoemde, o.a. het advies uitgebracht om een overzichtelijker stelsel van contractvormen te creëren. En in het verlengde heeft ook de SER in haar middellange termijn advies daarop ingehaakt en meer specifiek op pagina 17 ervan onder 1 sub A.
Het huidige kabinet en meer specifiek de verantwoordelijke minister Van Gennip, is bezig met de uitwerking van de kabinetsplannen op voornoemd gebied. Het voornemen is om aan het eind van dit jaar, de definitieve voorstellen voor te leggen aan de Tweede Kamer, waarbij de planning dan is, dan voor de zomer 2023 er een mogelijkheid is tot inspraak in de wetgeving middels een zogenaamde internetconsultatie.
Kabinetsplannen freelance en flex
Het doel is om de oproepcontracten, in de (huidige) vorm van nul-uren en min-max contracten af te schaffen, met uitzondering van die contractvormen voor scholieren en studenten. T.a.v. uitzendkrachten is het voornemen om de zogenaamde fasen te verkorten en wettelijk vast te leggen op 52 weken, waarbij er geen uitzondering meer mogelijk is via de CAO. Evenals men de onderbrekingstermijn tussen de contracten bij het uitzenden wil laten vervallen. En dient Nederland invulling te gaan geven aan een uitspraak van het Europese Hof van justitie van 17 maart 2022 (ECLI:EU:C:2022:196), in welke is bepaald, dat lidstaten dienen te waarborgen, dat uitzendkrachten, niet meer voor een dusdanige periode aan één inlener worden uitgeleend, dat er niet meer gesproken kan worden van een tijdelijke inzet. Daarnaast werkt men aan een certificeringstelsel voor terbeschikkingstelling van personeel op de arbeidsmarkt, waarbij inleners alleen zaken mogen doen met gecertificeerde ondernemingen, op straffe van een boete.
Voor wat betreft zzp-er’s/ freelancers zet men in op de volgende stappen:
- Een gelijker speelveld voor contractvormen met betrekking tot de sociale zekerheid en fiscaliteit. O.a. door het invoeren van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering en zelfstandigen te faciliteren in het opbouwen van een pensioen;
- Er meer duidelijkheid komt over de vraag wanneer gewerkt wordt als werknemer dan wel als zelfstandige buiten dienstbetrekking (beoordeling van arbeidsrelaties) alsmede het ondersteunen van werkenden om hun rechtspositie op te eisen. Doorontwikkeling van de zogenaamde Webmodule en het hanteren van het rechtsvermoeden bij platformarbeid; en
- Het verbeteren van toezicht en handhaving op schijnzelfstandigheid. Het huidige handhavingsmoratorium aangaande de Wet DBA stopt per 1 januari 2025 en de handhaving door de Belastingdienst wordt versterkt, door de capaciteit bij de Belastingdienst te vergroten.
Op de voornoemde Webmodule is veel kritiek gezien de uitkomst bij het gebruik ervan en vanuit de branche is aangestuurd om het zogenaamde Belgische model te kiezen. In België liggen de voorwaarden om een opdracht buiten dienstbetrekking te doen vastgelegd in een aparte wet, de Arbeidsrelatiewet. De wet kent een getrapte beoordeling. De neutrale en algemene criteria gelden voor iedereen. Daarnaast zijn er aanvullende, strengere, criteria voor een aantal sectoren.
De neutrale criteria zijn bijvoorbeeld dat de opdrachtnemer geregistreerd is bij de Kamer van Koophandel, een BTW-nummer heeft en administratie voert. Bij de algemene criteria gaat het om de wil der partijen (beide partijen hebben bewust gekozen voor een opdrachtgever-opdrachtnemerrelatie in plaats van een arbeidsovereenkomst), vrijheid van organisatie van de werktijd, vrijheid van organisatie van het werk en het ontbreken van hiërarchische controle.
Minister Van Gennip lijkt dus vooralsnog doof te zijn voor de verzoeken uit de branche, wie weet verandert dan nog.
Wanneer kabinetsplannen freelance en flex ingevoerd?
Naar verwachting zal de benodigde wetgeving volgordelijk worden ingevoerd over een tijdspad van jaren (2024 tot 2029) en niet als één integraal pakket van maatregelen. De komende jaren zal er dus stapsgewijs het nodige gaan veranderen.
Mocht u nog vragen hebben, dan weet u ons te vinden.