Wat is de status / stand van zaken WTTA & Wet VBAR?
Wanneer invoering WTTA & Wet VBAR?
Juni, 2025
Status van de Wet Toelating Terbeschikkingstelling van Arbeidskrachten (WTTA)
De Tweede Kamer heeft eerder al op 15 april 2025 ingestemd met de WTTA. De recente val van het kabinet Schoof verandert hier dus helemaal niets aan en het wetsvoorstel ligt nu ter stemming en behandeling voor, bij de Eerste Kamer. De beoogde ingangsdatum van de WTTA is 1 januari 2027 (handhaving per 1 januari 2028), maar de datum van behandeling door de Eerste Kamer is nog ongewis. Mocht het wetsvoorstel in de Eerste Kamer sneuvelen (BBB stemde tegen in de Tweede Kamer en heeft veertien zetels in de Eerste Kamer), dan is het uiteraard wel aan het nieuwe kabinet.
Doel WTTA
Het doel van de WTTA is het invoeren van een verplicht toelatingsstelsel voor alle organisaties die arbeidskrachten ter beschikking stellen (zoals uitzendbureaus, detacheerders en payroll organisaties). Hiermee wil de overheid:
- Malafiditeit in de uitzendbranche (bescherming van met name arbeidsmigranten) tegengaan;
- Misstanden onder uitzendkrachten voorkomen (zoals onderbetaling, slechte huisvesting);
- Een gelijk speelveld creëren tussen bonafide en malafide uitleners.
Kern WTTA
Er komt een vergunningplicht voor uitleners, waarbij uitzendbureaus en andere uitleners alleen nog personeel ter beschikking mogen stellen als ze zijn toegelaten door de overheid (minister van SZW). Waarbij de uitleners moeten voldoen aan strenge eisen, die door de Arbeidsinspectie worden gehandhaafd, waarbij er boetes voor niet-toegelaten uitleners én voor inleners die gebruikmaken van niet-toegelaten bureaus, worden opgelegd. En waarbij er een publiek en openbaar register komt, dat voor iedereen raadpleegbaar is.
Voorwaarden zijn o.a.:
- Verklaring omtrent gedrag (VOG) voor bestuurders;
- Waarborgsom van € 100.000 als zekerheid (bankgarantie of storting) *;
- Naleving van arbeidsvoorwaarden (o.a. cao, minimumloon);
- Tijdige afdracht van belastingen en premies;
- Inspectieverklaring van een goedgekeurde inspectie-instelling.
* Indien men voldoet aan de volgende eisen, geldt hierop een vrijstelling: 1)Minimaal 4 jaar aaneengesloten ingeschreven bij KVK als uitlener (volgens WAADI). 2) Een schone fiscale status: alle belastingen tijdig en volledig afgedragen. En 3) Inspectierapport waarin zowel arbeids- als fiscale naleving bevestigd is.
Overgangsrecht
Er geldt overgangsrecht, in aanloop naar de inwerkingtreding van de toelatingsplicht per 1 januari 2028 kunnen uitleners (en om deze te stimuleren) vóór 1 juli 2027 een toelating aanvragen en zich, in aanloop daarnaartoe, vrijwillig laten certificeren op het SNA keurmerk van de Stichting Normering Arbeid (SNA). Ondernemingen in het bezit van een SNA keurmerk hoeven dan éénmalig geen inspectierapport voor het verplichte normenkader te overleggen en komen pas aan de beurt als de overige bedrijven zijn gecontroleerd.
Status Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR)
Dan de Wet VBAR. I.t.t. de WTTA is dit nog niet door de Tweede Kamer heen en vergt dit nog nadere behandeling door de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel is voorts vooralsnog niet controversieel verklaard door het demissionaire kabinet Schoof en kan dus door haar worden behandeld. Het wetsvoorstel is eerder in juni 2024 ingediend bij de Raad van State voor advies, die duidelijk kritiek had op het wetsvoorstel (het zou maar beperkt bijdragen aan een oplossing voor de problemen rond schijnzelfstandigheid). Rond de zomer 2025 zou een aangepast voorstel of een alternatieve wet op basis van het Belgisch model, ingediend moeten worden bij de Tweede Kamer. Maar Realistisch gezien zal de wet pas halverwege 2026 ingevoerd kunnen worden, als dat al gaat lukken.
Doel Wet VBAR
De huidige regels uit de Wet DBA zijn te onduidelijk, waardoor het risico op schijnzelfstandigheid groot is. Daarom komt er een enerzijds een nieuw beoordelingskader: de zogenaamde WZOP-toets, waarover zo meer. Welke voornoemde toets meer duidelijkheid moet geven over de vraag: wanneer is iemand zelfstandig ondernemer en wanneer is er sprake van een dienstverband? En de Wet VBAR moet daarnaast de juridische beoordeling van arbeidsrelaties in lijn brengen met recente jurisprudentie (Uber/FNV en Deliveroo). En anderzijds introduceert de wet een zogenaamd rechtsvermoeden van werknemerschap voor zzp’ers / freelancers met een uurtarief van ≤ € 37,00 (welke grens jaarlijks geïndexeerd wordt) tenzij het tegendeel overtuigend wordt aangetoond.
Kern Wet VBAR
De al even aangehaalde WZOP toets kijkt naar drie even belangrijke onderdelen om te bepalen of iemand écht zelfstandig is, te weten:
- Werkinhoudelijke aansturing (W)
- Krijgt de zzp’er / freelancer instructies over hoe, waar of wanneer het werk moet worden uitgevoerd?
- Is er controle of toezicht tijdens de opdracht?
- Zelfstandigheid binnen de opdracht (Z)
- Is er ruimte om eigen keuzes te maken?
- Draagt de zzp’er / freelancer risico’s bij fouten of ziekte?
- Ondernemerschapin de praktijk (OP)
- Wordt er btw afgedragen?
- Zijn er meerdere opdrachtgevers?
- Investeert de zzp’er / freelancer in zijn/haar eigen onderneming?
Alle drie de onderdelen wegen even zwaar. Eén sterk punt is niet genoeg – het totaalplaatje telt.
De tijd zal het leren hoe e.e.a. zich verder ontwikkelt. Heeft u in de tussentijd behoefte aan advies op bovenstaand gebied, dan weet u ons te vinden.